Class 12 Bodo MIL|Chapter 16|Bodo Medium गोथां गाब गाथोंसै: Bodo Tutor is your trusted partner for AHSEC Class 12 Bodo MIL solutions in the Bodo medium. In this article, we provide comprehensive solutions for Class 12 Bodo MIL|Chapter 16|Bodo Medium गोथां गाब गाथोंसै designed to align perfectly with the latest AHSEC syllabus. Our detailed and well-organized answers ensure students gain a clear understanding of the concepts, helping them excel in their exams. Whether you’re searching for ASSEB Class 12 Bodo MIL|Chapter 16|Bodo Medium गोथां गाब गाथोंसै Solutions, HS Class 12 Bodo MIL Question-Answers, or resources for Bodo Medium studies, this guide caters to all your needs.

Explore top-quality solutions for Class 12 Bodo MIL|Chapter 16|Bodo Medium गोथां गाब गाथोंसै, expertly crafted to support your learning and preparation. Trust Bodo Tutor for the best ASSEB Class 12 Bodo MIL resources and make your exam preparation more effective!
Class 12 Bodo MIL|Chapter 16|Bodo Medium गोथां गाब गाथोंसै
खन्थाइ आयदा (Poem Section)
गाहायनि सोंलुफोरखौ सोदोब मोनसे एबा सारिसेजों फिन हो (मोनफ्रोमनिबो नम्बरा 1)
क) गोथां गाब गाथोंसै खन्थाइनि खन्थाइगिरि सोर?
फिन: अनजु’ एबा अनजु नार्जारी।
ख) अनजुनि आबुं मुङा मा?
फिनः अन्जलि नार्जारी।
ग) ‘गोथां गाब गाथोंसै’ खन्थाइनि खन्थाइगिरिया माब्ला जोनोम जादोंमोन?
फिन: इं 1963 मायथायनि 15 जुलाइ खालाराव।
घ) गोथां गाब गाथोंसै खन्थाइ बिजाबनि मुङा मा?
फिन: बेयो दोंसे गोजौ थाखोनि गोदान खन्थाइ।
ङ) अनजुनि गिबिसिन खन्थाइ बिजाबनि मुङा मा ?
फिन: नोंनि जिउ आंनि बिबुंथि ।
च) अनजुवा मा बिजाबनि थाखाय रांसार बान्था मोनो?
फिन: फासिनि दौलेङाव अखाफोर खन्थाइ बिजाबनि थाखाय।
छ) ‘खन्थाइनि इकेबाना’ गुंनि खन्थाइ बिजाबखौ सोर सुजुना दिहुनदों?
फिनः अनजु।
ज) खन्थाइनि अनगायैबो अनजुवा मा मा लिरो ?
फिनः खन्थाइनि अनगायैबो अनजुवा सुंद सल’ फोरबो लिरो।
झ) खन्थायाव खन्थाइगिरिया माखौ मोनफा मोनफा जाहार, हासारा बहा होनना बंदों?
फिनः खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया साफ्रोमनिबो गोरबोखौ मोनफा मोनफा जाहार, हासार बढ़ा होनना बुदों।
ञ) खन्थाइयाव बाहायनाय ‘कालाहान्दि’ सोदोबा मानि नेरसोनथि?
फिन: खन्थाइयाव बाहायनाय ‘कालाहान्दि’ सोदोबा उरिष्यानि आंखालजों गोथौवै नाख्रेबजानाय आरो गोग्लेसोनानै थानाय मोनसे ओनसोलनि नेरसोनथि।
ट) फासिनि दौलेङाव अखाफोर खन्थाइ बिजाबनि लिरगिरिया सोर ?
फिन: अनजु।
गाहायनि सोलुफोरखौ सुंदवै फिन हो (मोनफ्रोमनिबो नम्बरा 2)
क) खन्थाइगिरि अनजुनि जोनोमा बबेयाव माब्ला जादोंमोन?
फिनः खन्थाइगिरि अनजुनि जोनोमा 1963 मायथाइनि 15 जुलाइ खालाराव कक्राझार जिलानि टेङापारा गामियाव जादोंमोन।
ख) खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया गोथां गाबजों माखौ फोरमायदों?
फिन: ‘गोथा गाब गाथोंसै खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया गोथां गाबजों सुबुंनि गोरबो एबा जिउखौनो फोरमायदों। सुबुंनि गोरबो एबा जिउवाव अराय गोदान गोदान मिजिंफ्रा थांनानै थाथ’ होननानै बंदों मानोना सुबुङा सानफ्रोमबो गोदान गोदान सिमां मिजिंफोरखौ लानानैनो थांनानै थायो बिनिखायनो खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया सुबुंनि जिउनि गोथां सिमां मिजिंफोरा थांनानै थाबाय थाथों होननानै गोथां गाबजों फोरमायदों।
ग) खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया गोथां गावखौ बबाव गाथोंसै होननानै बुंदों?
फिन: जेरैबादि दंफांनि बिलायाव गोथां गाबा गैयाब्ला समाया-मदरा जायो, थिग बेबादिनो सुबुंनि जिउवावबो बायदि बायदि सिमां मिजिंजों लोगोसे मोजां मोजां सानस्रिफ्रा सिथाबफानानै थायाब्ला सुबुंनि जिउखौ समायना नुवा बेखायनो खन्थाइगिरिया सुबुंनि जिउवाव गोथां गाबा गाथोंसै होननानै फोरमायदों।
घ) खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया हासार बरहा होननानै माखौ फोरमायनो नाजादों?
फिनः खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया सिमां मिजिं, लुबैनाय- हास्थायनायनि अनजिमा गेयैखोनो हासार बरहा होननानै बुंदों।
ङ) खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया साफ्रोमबो सुबुंनि गोर्बोखो माजों रुजुदों?
फिन: खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया साफ्रोमनिबो गोरबो एबा जिउखौ मोनफा मोनफा हासार बरहा जाहारजों रुजुदों।
च) खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया माजों कालाहान्दिखौ फबनो खावलायदों?
फिन: खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया साफ्रोमनिबो गोर्बोखौ हासार-बरहा जाहार होनना बुंदों आरो बयनिबो हासार-बरहा गोर्बोजों कालाहान्दिखौ फबहैनो खावलायदों।
छ) गोथां गाबखौ मानि थाखाय गाथोंसै होन्ना खन्थाइगिरिया फोरमायदों?
फिन जैरेबादि दंफानि बिलायाव गोथां गाबा गैयाब्ला समाया-मदरा जायो, थिग बेबादिनो सुबुंनि जिउवावबो बायदि बायदि सिमां मिजिंजों लोगोसे मोजां मोजां सानसिफ्रा सिथाबफानानै थायाब्ला सुबुंनि जिउखौ समायना नुवा बेखायनो खन्थाइगिरिया सुबुंनि जिउवाव गोथां गाबा गाथोंसै होननानै फोरमायदों।
ज) खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया बाहायनाय ‘बिनि सोदोबजों सोरखौ एबा माखौ फोरमायनो सानदों?
फिन: ‘गोथां गाब गाथोंसै खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया बिनि होननानै बे बहुम एबा बैसोमुथिनि बाथ्राखोनो फोरमायनो नाजादों।
झ) जाय बेगरखौ फोयो, बेनो रजयो होननानै खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया मा फोरमायनो नाजादों?
फिन: बे खन्थाइ खोन्दोनि गेजेरजों खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया जायखौ जों जिउवाव हास्थायो बेनो जाफुंसारो होननानै फोरमायनो नाजादों।
ञ) खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया सोरनि जिवाव मा खिलिफिननायनि बाथ्रा बुंदों?
फिन: गोथां गाब गाथोंसै खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया सुबुंनि जिउवाव नाजानानै जाफुंसानायनि उनाव गावखौ आरोबाव साबद्राय हामद्राय खालामनो थाखाय गोदान गोदोन सिमां मिजिंफ्रा आरोबाव जाखांफिनथोंसै, सुबुंनि बे गोदान गोदान सिमां मिजिंफोरखौनो गोदानै खिलिफिनथोंसै होननानै बुंदों।
ट) मानसिनि गोसोखौ मानि थाखाय हासार बहरा होनना बुदों?
फिन: बुहुमनि साफ्रोमबो सुबुंनि गोरबोआव जाय सान्थायखौ जायगा होयो बेनो राजयो। बेखायनो मानसिनि गोसोखौ खन्थाइगिरिया हासार बहरा होनना बुंदों।
गाहायनि सोंलुफोरखौ फिन हो (मोनफ्रोमनिबो नम्बरा 3)
क) अनजुनि गांथाम खन्थाइ बिजाबनि मुं लिर?
फिन: (1) नोंनि जिउ आंनि बिबुथिं (1982)
(ii) फासिनि दौलेंआव अखाफोर (1995) आरो
(ii) गोरबोनि रादाब (2002)
ख) खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया मानो एम्बु जरानि लेंहरनो थिनदों?
फिनः खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया एम्बु जरानि हाबा होनानै अखा लिंहरनो थिनदों मानोना जुजिनाय आरो नाजानायनि बोलोजों एम्बु जरासेखौ हाबा होनानै अखालिंहरना रानस्रावनानै थानाय बैसोमुथिया सुग्लायनायबादि जिउनि जाफुङै बुब्लियाबो नाजानायनि बोलो आव जाफुंसारनाने गोजोननाय मोननायबादि जाफुंसार मिजिंजों बैसोमुथिनि गोबखौबो गोजोनथोंसै होननाने बुंदों।
ग) अनजुवा “फासिनि दौलेङाव अखाफोर” खन्थाइ बिजाबनि थाखाय माला मा बान्था मोनदोंमोन?
फिन: अनजुवा फासिनि दौलेङाव अखाफोर’ खन्थाइ बिजाबनि थाखाय 2002 मायथायाव बर’ थुनलाइ आफादनिफ्राय संसार बान्था मोनदोंमोन।
घ) ‘अखानि दैजों बैसुमिथिया गोजोनथोंसै होननायनि ओथिया मा?
फिन : ‘अखानि दैजों बैसोमुथिया गोजोनथोंसै बे बाथ्रानि ओंथिया जादों- रानस्रावना थाना बैसोमुथिया सुग्लायनाय बादि जिउनि जाफुङै बुब्लियाबो नाजानायनि बोलोआव जाफुंसारनानै गोजोननाय मोननाय बादि जाफुंसार मिजिंजों बेसोमुथिनि गोर्बोखौबो गोजोनथोंसै होनना हास्थायनाय।
ङ) बेसेबा मिजिंक गोदानै खिलिफिनथोंसै गोरबोयाव गोथां गाब गाथोंसै होननानै माखौ बुंदों?
फिन: सुबुंनि लुबैनाय हास्थायनाया जोबनो गैया मोनसेनि उनाव मोनसे फैबाय थायो। मोनसेया जाफुङोब्ला गुबुन मोनसे लुबैफिनो। बेयो सुखौ इउनाव थांना थानोबो थुलुंगा होयो । बेनिखायनो खन्थाइगिरिया बेसेबा मिजिं गोदानै खिलिफिनथोंसै आरो गोदानै थांना थानो थुलुंगा होथोंसै सानना खन्थाइयाव बेखौनो गोरबोआव गोथां गाब गाथोंसै होननानै बुंदों।
च) खन्थाइयाव फोरमायनाय बादिब्ला सुबुंनि जिवाव गोथां गाबनि गोनांथिया बेसेबां?
फिनः खन्थाइयाव फोरमायनाय बादिब्ला सुबुंनि जिउवाव गोथां गाबनि गोनांथिया जोबोद गोबां मानोना जायनि गोरबोआव गोथां गाबा गायो बेबादि सुबुंनि गोसो गोरबोनि साननाय हास्थायनाय, लुबैनाय-गांनायजों जुजियै जुजियैनो जाथावथारै बेसेबांबा गोब्राब जेंनाखौबो जाफुंसार होनो एबा सुफुंनो हायो । बेनिखायनो जिउनि बेबादि बिथिंखौ नोजोर होनानै खन्थाइगिरिया खन्थाइनि जोबथा खोन्दोआव सुबुंनि गोरबोआव एबा जिउवाव बेबादि गोथां गाब एबा जिउनि लुबैनाय हास्थायनाया थाबाय थाथों होननानै फोरमायदों।
छ) सुबुंनि जिवाव गोथां गारोङाब्ला मा जाहैनो हागौ?
फिन: दंफांनि बिलायाव गोथां गाबा गैयाब्ला जेरैबादि समाया-मदरा जायो, थिग बेबादिनो सुबुंनि जिउवावबो बायदि बायदि सिमां मिजिंजों लोगोसे मोजां मोजां सानसिफ्रा सिथाब बनानै थायाब्ला एबा गोथां गाबा गारोङाब्ला बेबादि सुबुङा थांना थानानैबो थैनायजोंनो समान जानो हागौ होनना फोरमायदों।
ज) सुबंनि जिवाव गोथां गाब गायोब्ला आवगायलांनायाव माबादि हेफाजाब जागोन होनना नों सानो ?
फिन: सुबुंनि जिउवाव गोथां गाब गायोब्ला आवगायलांनायाव गोबां हेफाजाब जागोन होना सानो मानोना सुबुङा गोरबोआव गोथां गाब गायोब्लासो गावबा गावनि जिउनि बेसेबांबा गांनाय उखैनाय, लुबैनाय- हास्थायनायफोरखौ सुफुं होनानै सुबुंनि जिउवाव दुखु दाहा जायखार होयो। बेजों लोगोसेनो सिगांनि सिमां-मिजिंफोरा जाफुंसारनायनि उनाव गोदान गोदान सिमां मिजिंफोरखौ रनसायनो हायो ।
झ) सुबुंनि जिवनि गोथां गाबजों दंफांनि बिलायाव थानाय गोथां गाब (क्लरफिल) जों माबादि सोमोन्दो नागिरना मोनो?
फिन: दंफांनि बिलाइफ्राव गोथां गाब (क्लरफिल) थायोब्ला जेरैबादि समायना सोमखोर गोथां नुयो थिग बेबादिनो सुबुंनि जिउवावबो बायदि बायदि सिमां मिजिंजों लोगोसे समायना रमायना गियान आखलफ्रा सिथाबनानै थायोब्ला बै सुखौ नायबाय थाथाव, बिनि बुंनायखौ खोनासंबाय थाथाव बायदि सोमोन्दो गोनां बाथ्राफोरखौनो खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया बेरखांहोदों।
ञ) गोथां गाबखौ सुबुंनि गोरबोखौ थाजिम खालामनो हानायनि फुंखा महरै सुंदयै सावराय?
फिन: ‘गोथां गाब गाथोंसै’ खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया सुबुंनि गोरबो एबा जिउवाव अराय गोदान गोदान सिमां मिजिंफ्रां दंफांनि बिलायाव थानाय गोथां गाबबादि सुबुंनि गोरबोखौ थाजिम खालामनो हानायनि फुंखा महरै बेरखादों। मानोना सुबुङा सानफ्रोमबो गोदान गोदान सिमां मिजिंफोरखौ लानानैनो थांनानै थायो । बेनि अनगायैबो जुजिनाय आरो नाजानायनि बोलोजों एम्बु जरासेखौ हाबा होनानै अखा सिंहरनानै रानावनानै थानाय बैसोमुथिया सुग्लायनायबादि जिउनि जाफुङै बुब्लियाबो नाजानायनि बोलो आव जाफुंसारनानै गोजोन थाजिम मोननाय बादि जाफुंसार मिजिंजों बैसोनि गोबखौबो गोजोनथोंसै होननानै बुंदों।
गाहायनि सोनायफोरनि फिन हो (मोनफ्रोमनिबो नम्बरा 4)
क) गोदान खन्थाइगिरि महरै अन्जुखौ सुंदवै फोरमाय।
फिन: गोदान बर’ खन्थाइ बुङोब्ला बर’ थुनलायाव 1975 मायथाइखौनो रोखायै बुंनो हायो । मानोना बे मायथायावनो मुदांखा गोदान खन्थाइगिरि ब्रजेन्द्र कुमार ब्रह्मनि गेदेमा आरो बेसेनगोसा अख्रां गंसे नांगौ खन्थाइ बिजाबा जोनोम मोनो। बर’ थुनलायाव नंखायनो जोङो सिमान लाथारनांगोनदि बिथांनि बे खन्थाइयानो मोनसे दिग्राय बिन्दो लाबोना होफैदों आरो बर’ खन्थायाव बियो मोनसे गोदान बिथिंखौ थिसनफैजेनो। बेनिखायनो बे मायथायानो बर’ खन्थाइ दावगानायनि माइल खुन्थिया जानानै थालांबाय।
बेबादिनो अनजु नार्जारीयाबो सासे जौगा थाखोनि गोदान खन्थाइगिरि । बिबो बर’ खन्थाइयाव मोनसे गोदान नोजोर लाबोदों बिनि मुंदांखा नोंनि जिब आंनि बिबुथिं’ (1982) खन्थाइ बिजाबा बर’ थुनलाइनि गांसे दलिल । बियो गोदान
‘खन्थाइ दावगाहोनायाव इनायनो थुलुंगा होफैदों। बिनि खन्थाइया गुसुं नाथाय टेलिक फाइड आरो जोबोद सांग्रा बिनि राव बाहायनाय, सोदोब दानायफोरा मेजिकेल। जिउनि बायस्रानाय सानस्त्रि, गोदान सुबुंनि बुजि हायै आखुफोरा बेरखादों।
गोदान खन्थाइनि गेजेरजों खन्थाइगिरिफोरा खन्थाइनि गोदान बारहावा नुनो मोनो। बे रोखोमैनो अनजुनि गांसे सावगारि फागुननि (1985) खन्थाइया मोनसे रोखोमनि सिम्बलिक खन्थाइ बेवहाय सुबुं हारिमानि गेजेराव नुजानाय गावजों गाव गुलाय गुजाय, गावजों गाव सोबख’लायनायनिफ्राय उदांस्रि मोननायनि रोखा सावगारिया बेरखादों। बे उदांखिखौ मोनैनि खन्थाइगिरिनि गोसोआव जावलिया बारहुंखानि महर लादों अरखिबादि बिरखांदावदों ने बारहुंखानि गोहोजों बिथाङा उदांस्रिनि हेंथा होग्राफोरखौ सौफाइना स्रां खालामनो नाजादों बिखायाव खेंखुद मोनदों।
उदांस्रि होसोनाय
हांमा दुखुफ्रा
हरखाब मानदारनि दालाइआव
अरखि थरसे जानानै
जोंदों।
दहमै
बिखा खायसिब
मोनखांदों।”
दिनैनि मानसिया मुङावल मानसि जानानै दंसै थै मोदोमै बिसोर मानसिबादि ब्लाबो बिसोरनि खामानि दामानि आखल आखुफ्रा नाथाय जुनादबादिसो जालांबाय बिसोर मानसिखौ मानसि होन्ना सानै आरो मान होनोरोङै
जालांबाय सानफ्रोमो दानलाय सु-लाय, नांलाय-खमलाय बेफोर मानसिनि सुबुंस्रि आरो सुबुंथिनि गोबां खहा लाबोबाय दिनै मानसिनो गोदान जिउ, गोदान बिथिं आरो जौगानायनि गुमुर होग्रा लाययाबो रेल सायथिंजों होख्रेम जाना सलादें जानाय जिबौबादि गोग्लैसोनानै दं। बेखायनो गोदान खन्थाइगिरि अन्जुवा लामाखौ खोसेथि आरो जौगानायनि दिन्थि महरै बाहायना एरै लिरदों-
आंनि बेलकनिनिफ्राय नुहरनाय
फाख्रि गेरेमसा सेरनि लामाया
रेल सायथिङाव होम जानाय जिबौबादि
सलादें गोग्लैनाने दं।
(फासिनि दोलैङाव अखाफोर)
साफ्रोमबो सुबुंनि जिउवा मोनफा मोनफा हासार बरहा गोनां जाहारबादि । बेयाव जाय बेगरखौ फोयो बेनो रजयो आरो सोमखोर गोथां महर लायो थिग बेबादिनो सुबुंनि गोरबो सानस्रियावबो जाय साननाय हनाया जायगा लायो बेनो जाफुंसार जानायनि खाबु मोनो बेबादिनो बयबो सुबुङा गोसो गोरबोनि साननाय, हास्थायनाय, लुबैनाय-गांनायजों जुजियै जुजियैनो जाथावथारै बेसेबांबा गोब्राब जेंनाखौबो जाफुंसार होनो हाथो बेखौनो ‘गोथां गाब गाथोंसै’ खन्थायाव एरै फोरमायदों-
‘साफ्रोमनिबो गोर्बोआ मोनफा मोनफा जाहार हासार-बहा। जाय बेगरखोफोयो बेनो रजयो।
गोजौनि सावरायनायनिफ्राय जों बुंनो हायोदि थारैनो अनजुवा आथिखालनि सासे राफोद गोदान खन्थाइगिरि। बिथाङा सासे आइजो खन्थाइगिरि महरैल नङा बिनि खन्थाइयारि राव आदब आरो सानस्रि मोन्दांथि बाहायनायाव बिथांखौ सासे राफोद आरो सांग्रा बर गोदान खन्थाइगिरि महरै सिनायथि होनो हायो । बिथांनि खन्थाइनि सोदोब सायखनाय, राव बाहायनाय, आरो गोसो सावगारि बाहायनाय, आदबा थारैनो थुलुंगाथाव बेनि अनगायैबो, ‘जोमै थान्दै’ आरो ‘बैसागो ‘आगर बाइदि खन्थाइया बिथांनि समाइनासिन खन्थाइनि सोरजि
(ख) अनजुनि सोलोंथाय जिवनि सोमोन्दै सुंदवै फोरमाय।
फिन:इं 1963 मायथाइनि 15 जुलाइ खालाराव कक्राझारनि टेङापारा गामियाव अन्जु नार्जारीनि जोनोम जायो । अनजुलि आबुं मुङा अन्जलि नार्जारी बिनि बिफानि मुङा मुस्रि दयाराम नार्जारी आरो बिमानि मुङा शन्तिलाल नारजारि।
अनजुवा टेङापारा गुदि फरायसालियाव फरायजेननानै कक्राझार हिन्जावसा गोजौ फरायसालिनिफ्राय मेट्रिक आनजादखो उथ्रियो बिनि उनाव गुवाहाटी कटन कलेजनिफ्राय P.V.(Sc.) आनजादखौ उथ्रिनानै सिलंनि लेडीकीन कलेजनिफ्राय B.Sc. आरो N.E.H.V. निफ्राय M.Sc. आनजादखौ उथ्रियो । बेनिफ्रायनो सोलोंथाय लानाय हाबाफारिया जोबथाथ ‘यो बबेखानि बिथाङा आथिखालाव कक्राझार कलेजनि मुवा बिगियान बिफाननि गाहाय बिबुंगिरि जानानै दङ।
(ग) अनजुनि थुनलाइ सोरजिफोरनि बागै सुंद फोरमायथि हो।
फिन 1963 मायथाइनि 15 जुलाइ खालाराव कक्राझारनि टेङापारा गामियाव अनजु नार्जारीनि जोनोम जायो । अनजुलि आबुं मुडा अन्जलि नार्जारी बिन बिफानि मुङा मुस्रि दयाराम नार्जारी आरो बिमानि मुङा शन्तिलाल नार्जारी।
अनजुवा टेङापारा गुदि फरायसालियाव जेननानै कक्राझार हिन्जावसा गोजौ फरायसालिनिफ्राय मेट्रिक आनजादखौ उथ्रियो। बिनि उनाव गुवाहाटी कटन कलेजनिफ्राय P.V.(Sc.) आनजादखौ उथ्रिनानै सिलंनि लेडीकीन
कलेजनिफ्राय B.Sc. आरो N.E.H.V. निफ्राय M.Sc. आनजादखौ उथ्रियो । बेनिफ्रायनो सोलोंथाय लानाय हाबाफारिया जोबथायो बबेखानि बिथाङा आथिखालाव कक्राझार कलेजनि मुवा बिगियान बिफाननि गाहाय बिबुंगिरि जानानै दङ।
अनजुवा आथिखालनि सासे राफोद गोदान खन्थाइगिरि बिथाङा आजिओ खन्थाइगिरि महरै नङा, खन्थाइयारि राव आदब आरो सानस्रि बाहायनायाव राफोद आरो सांग्रा सासे गोदान बर खन्थाइगिरि महरै सिनायनि होजायो।
अजुनि नोंनि जिउ अनि बिबुंथि मुंनि गिबि खन्थाइ बिजाबा 1982 मायथायाव ओंखारो बेनि अनगायैबो अनजुनि खन्थाइफोरा गुबुन गुबुन लाइसि, बिसम्बिफोराव गोसारना दङ । बिनि खन्थाइ बिजाबफ्रा जादों- ‘फासिनि दौलेङाव अखाफोर’ (1995), गोरबोनि रादाब (2002), गोरबोनि खन्थाइ’ (2005)। बिथांनि ‘जोमै थान्दै’, ‘बैसागी आगर’, ‘फासिनि दौलेङाव अखाफोर’ बाइदि खन्थाइया समायनासिन खन्थाइनि सोरजि । बिथाङा फासिनि दौलें अखाफोर खन्थाइयाव ‘अखाफोर’खौ मोनसे नेरसोन (Symbol) महरै बाहायदों। ‘बैसागी आगर’ खन्थाइयाव जोंनि आंगो सिनायहानाय सबुं हारिमुनि आगजुफोरखौ बाहायनानै समायना खन्थाइ सुजुदों।
मखजायोदि बियो ‘फासिनि दौलेङाव अखाफोर खन्थाइ बिजाबनि थाखाय 2002 मायथायाव बड’ साहित्य सभानि रांसार बान्था मोनो बेफोरनि अनगायैबो अनजुवा खन्थाइनि इकेबाना मुंनि खन्थाइ बिजाब गांसे सुजुना दिहुनो। बिथाङा खन्थाइनि अनगायैबो गुबुन गुबुन लाइसियाव सुंद’ सलफोरबो लिरनायखौ नुनो मोनो।
थारैनो अनजुवा सासे जौगा थाखोनि गोदान खन्थाइगिरि। अदेबानि बर खन्थाइयाव बियो मोनसे गोदान नोजोर लाबोना होफैदों आरो गोदान बर खन्थाइखौ दानगाहोनायाव इनायनो थुलुंगा होदों बिनि खन्थाइया गुसुं नाथाय टेलिक “फाइड आरो जोबोद सांग्रां बिनि खन्थाइनि सोदोब सायखनाय, राव बाहायनाय आरो गोसो सावगारि बाहायनाय, अदबा थारैनो थुलुंगाथाव बिनि खन्थाइफोराव बायस्रानाय सानस्रि गोदान सुबुंनि बुजिखहायै आखुफोरा बेरखाङो।
(घ) बर’ समाजाव एम्बु जारानि हबाखौ मानो माबादि होनाय जायो सुंद’यै फोरमाय।
फिन: खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया जेब्ला बुहुमा रानस्राव खरान जायो अब्ला बे खरानखौ खारहोनो बहुमखौ थाजिम खालामफिननो थाखाय बर समाजाव एम्बु हाबा होनानै अखा लेंहरोमोन होनना मिथियो। बर ‘फोरा एम्बु जरानि हाबाखौ हाबा गोलावनि नेम खान्थिजोंनो होनाय जायो अदेबानि हाबा गोलाउवाव बर ‘फोरा जैरैबादि हिन्जाव गोदान जागोनखौ खाम-सिफुं लानानै बरायनालायो थिग बेबादिनो मासे एम्बुखौ दाबसे जायगानिफ्राय गाजा गोमजा
बरायना जै होना लाबोयो आरो बर’ गोदानजों आसन मोनसेनि सिगाङाव दोननानै दौरिया रायसनना हाबा होनाय जायो।
(ङ) सुबुंनि गोरबोयादि हासारजों बुंफबनाय बिदिन्थिजों फोरमाय।
फिनः सुबुंनि गोर्बोआदि हासारखौ बुंफबनाय एबा हासार बरहा जाहारबादि बे बाथ्राखौनो खन्थाइयाव फोरमायदों। मानोना बेयाव जाय बेगरखौ फोयो बेनो रजयो बिनो सोमखोर गोथां महर लायो थिग बेबादिनो सबुंनि गोर्बी सानस्रियाव जाय साननाय हनाया जायगा लायो बेनो जाफुंसार जानायनि खाबु मोनो। बेबादिनो बयबो सुबुङा गोसो गोर्बोनि साननाय हास्थायनाय,लुबैनाय-गांनायजों जुजियै जुजियैनो गोब्राब जेंनाखौबो जाफुंसार होनो एबा सुफुंनो हायो। बेजों लोगोसेनो सुबुंनि जिउनि बेसेबांबा गांनाय उखैनाय लुबैनाय – हास्थायनायफोरखौ सुफुं होनानै सुबुंनि जिउवाव दुख-दाहा सिमां मिजिंफोरखौ खारहोयो।
च) खन्थाइयाव खन्थाइगिरिया मा खराननि बाथ्रा बुंदों?
फिन: अन्जुनि बांसिन खन्थाइखौनो गोदान सारिनि खन्थाइयाव खोखलैनो हायो । गोदान खन्थाइनि गेजेरजों मोगथां जिउनि जेंना जेंसिनि बाथ्राफोरानो बांसिनै बेरखाङो। जोंनो खन्थाइगिरियाबो गोथां गाब गासै खन्थाइनि गेजेरजों मोगथां जिउनि जेंना जेंसिनि बाथ्राखौ नेरसोन दिन्थिनि गेजेरजों फोरमायनो नाजादों।
बिथाङा कालाहान्दिखौ खराननि नेरसेनदिन्थि महरै बाहायदों बेवहाय खरान सोदोबजों बिथाङा कालाहान्दि ओन्सोलाव सोमजिनाय आंखालनि बाथ्राखौनो फोरमायदों। कालाहान्दिया उरिष्यानि आंखालजों गोथौवै नाबजानाय आरो गोग्लैसोनानै थानाय मोनसे ओनसोल । जोंनि बुहुमाव कालाहान्दि बादि, गोबां खरान जायगा दं बेखौ जों नों आं मानसिनि हेफाजाब होलायनाय मोनोब्ला होखारनो हानायनि लामा दं।
जायखियानो जायाथों मानो खन्थाइगिरिया बहुमनि आंखालाव गोग्लै सोना थानाय ओन्सोलनि बाथ्राखौनो खरान सोदोबजों फोरमायनो नाजादों।
गाहायनि सोंनायफोरनि फिननायखौ गुवारै हो (मोनफ्रोमनिबो नम्बरा 5)
(क) खन्थायाव खन्थाइगिरिनि ‘हासार’ आरो ‘गोथां’ गाबा मानि नेरसोन सावराय।
फिन: खन्थायाव खन्थाइगिरिनि ‘हासार’ सोदोबखौ सुबुंनि मेलेम एबा सानाय-हास्थायनायनि नेरसोन महरै बाहायदों आरो ‘गोथां’ गाबा होननानै सुबुंनि सिमां-मिजिंखौ मोननो लुबैनायनि नेरसोन महरै बाहायदों।
बेनिखायनो खन्थायाव बुहुमनि साफ्रोम सुबुंनि गोर्बोआ मोनफा मोनफा हासारगोनां जाहारबादि, जेराव हास्थायनाय साननायजों खामानिखौ मावफुंनो हायो। बेजों लोगोसेनो आगोलनि सिमां मिजिंफ्रा जाफुंसारनायनि उनाव आरोबाव गोदान गोदान सिमां-मिजिं रनसायफिननो लायो होननानै फोरमायदों।
ख) गोथां गाबखौ मानि थाखाय गाथोंसै होनना बुंदों लिर।
फिन: सुबुंनि लुबैनाय हास्थायनाया जोबनो गैया मोनसेनि उनाव मोनसे फैबाय थायो। मोनसेया जाफुङोब्ला गुबुन मोनसे लुबैफिनो। बेयो सुबुंखौ इउनाव थांना थानोबो थुलुंगा होयो। बेनिखायनो खन्थाइगिरिया बेसेबा मिजिं गोदानै खिलिफिनथोंसै आरो गोदानै थांना थानो थुलुंगा होथोंसै सानना खन्थायाव बेखौनो गोरबोआव गोथां गाब गाथोंसै होननानै बुंदों।
गुदि खोथाजों सोमोन्दो लाखिना बेखेवना लिर।
i) ‘साफ्रोमबोनि गोर्बोआ मोनफा मोनफा जाहार जाय बेगरखौ फोयो बेनो रजयो।
फिन: गोजौनि खन्थाइ सारिखौ अनजु नार्जारीया लिरनाय ‘गोथां गाब गाथोंसै’ खन्थाइनिफ्राय दैखांना होनाय जादों।
बे खन्थाइ खोन्दोनि गेजेरजों खन्थाइगिरिया साफ्रोमबो सुबुंनि गोर्बोआ मोनफा मोनफा जाहारबादि, बेयाव जाय बेगरखौ फोयो बेनो रज’यो होनना फोरमायदों।
बेवहाय खन्थाइगिरिया जायखौ जों जिउवाव हास्थायो बेनो जाफुंसारो होननानै बुंनो नाजादों। मानोना बुहुमाव औरैबादि खामानि गैया जायखौ नाजायोब्ला मावनो हायै जेबो गैया। अदेबानि साननो-हनो गोरों सुबुंनि जिउवाव गोसोखौ दाद खालामनानै गोसोनि हास्थायनाय मिजिंखौ मोननो नाजायोब्ला,जिउआव सानसे नङा सानसे जाफुंसार जानानै फैयो। खालि जोंनि हासार बरहा जाहारखौ बाहायनानै नाजालांबाय थानाय आरो गोसोनि बोलोनिलसो गोनांथि दं होनना फोरमायदों।
ii) बिनि खराना खारथोंसै अखानि दैजों बैसुमुथिनि गाबआ गोजोन थोंसे ।
फिन: गोजौनि खन्थाइ खलबखौ जोंनि सुजुनाय बिजाबाव थानाय अनजुनि ‘गोथां गाब गाथोंसै’ खन्थाइनिफ्राय दैखांना होनाय जादों।
बेवहाय खन्थाइगिरिया अखानि दैजों रानस्रावनानै थानाय खराना थाजिम जाथोंसै आरो बैसोमुथिनि गोर्बोआ गोजोनथोंसै होनना सुबुङा जिउवाव नांगौ जानाय गोनांथिफोरखौ माबा नङा माबा मोनसे राहा नागिरनानैब्लाबो सुफूंना लानांगौ होनना फोरमायदों।
जेरैबादि बुहुमाव खरान जायोब्ला बे खरानखौ सारहोनो थाखाय एम्बु जरानि हाबा होलायनानै अखा लिंहरो थिग बेबादिनो जोंनो नांगौ जानाय जायखि जाया बुब्लियावनो माबा नङा माबा मोनसे राहानि गेजेरजों जों जोंनि गोनांथिफोरखौ सुफुंनो नाजायो। जाहाथे जिउवाव जेबो जेंना जेंसिया नुजाया, हेंथा जाया।




Thank you sir
You’re welcome.