Class 12 Bodo MIL |Chapter 7|Bodo Medium-खेराइ मोसानायाव फावथिना नायबिजिरनाय: Bodo Tutor is your trusted partner for AHSEC Class 12 Bodo MIL solutions in the Bodo medium. In this article, we provide comprehensive solutions for Class 12 Bodo MIL |Chapter 7|Bodo Medium-खेराइ मोसानायाव फावथिना नायबिजिरनाय designed to align perfectly with the latest AHSEC syllabus. Our detailed and well-organized answers ensure students gain a clear understanding of the concepts, helping them excel in their exams. Whether you’re searching for AHSEC Class 12 Bodo MIL Chapter 7 Solutions, HS Class 12 Bodo MIL Question-Answers, or resources for Bodo Medium studies, this guide caters to all your needs.

Explore top-quality solutions for Bodo MIL Chapter 7, expertly crafted to support your learning and preparation. Trust Bodo Tutor for the best Class 12 Bodo MIL resources and make your exam preparation more effective!
Class 12 Bodo MIL |Chapter 7|Bodo Medium-खेराइ मोसानायाव फावथिना नायबिजिरनाय
रायथाइ बाहागो (Prose Section)
गाहायनि सोंलुफोरखौ सोदोब मोनसे एबा सारिसेजों फिन हो (मोनफ्रोमनिबो नम्बरा 1)
क) ‘मोसानाया माजों एंगारथावै सोमोन्दो दं?’
फिन: भारतारि मोसानायनि जोनोम जारिमिन आरो जोनोम जायगा नागिरलांबला नुनो मोनोदि धोरोम आरो सिबिसालिजों बेहा एंगारथावै सोमोन्दो दं।
ख) गोदोनि भारत हादरनि मन्दिरफ्राव मा मा मोसानाय दंमोन?
फिन: गोदोनि भारत हादरनि मन्दिरफ्राव देबदासी, दौदिनि एबा Prayer dancer मोसानाय दंमोन।
ग) बर ‘नि धोरोमा मा?
फिन: बर ‘नि धोरोमा बाधौ धोरोम।
घ) दौदिनि मोसानाय नङाबोला मा खुंथाया जाफुंनो हाया?
फिन: दौदिनि मोसानाय नङाब्ला बर नि खेराइ खुंथाया जाफुनो हाया।
ङ) खेराय मोसानाया बेसेबा बाहागोनि?
फिन: खेराइ मोसानाया गाहायै मोन 18 बाहागोनि।
च) पार्वतीया सोर सोरखौ मोसानो फोरोंनायमोन?
फिन: पार्वतीया बान राजानि फिसाजो उरखा एबा उषा आरो बिलोगो सैथि सिख्ला एबा चित्रलेखाखौ मोसानो फोरोंनायमोन।
छ) खेरायनि माइनाव बरायनाय मोसानाया मा मोसानाय?
फिन: खेराइनि मायनाव बरायनाय मोसानाया। जादों जायै लोंङै थांनानै थानायनि लाहार – फाहारखौ फोरमायो।
ज) भारत नाट्यमाव बेसेबां रोखोमनि बिदाम एबा ताल दं?
फिन: भारत नाट्यमाव गासै 35 रोखोमनि बिदाम एबा ताल दं।
झ) कथक मोसानाया मा मा मोसानायनि गलाय मोन्देर?
फिन: कथक मोसानाया तान्दब आरो लास्य मोसानायनि गलाय मोन्दर मोसानाय।
ञ) खेराय मोसानाय समाव मुद्रा दिन्थिनो मा माखौ बांसिन बाहायो?
फिन: खेराइ मोसानाय समाव मुद्रा दिन्थिनो गुबैयै आथिंनि आगान, आखाइ आरो जान्जिखौनो बांसिन बाहायो।
1) गाहायनि सोलुफोरखौ सुंदवै फिन हो (मोनफ्रोमनिबो नम्बरा 2)
क) मोसानाया मा आरो बेखौ फोसावनो होन्नानै सोर सोर सानग्रोदोमोन?
फिन : मोसानाया मोनसे साबसिन कला (Art) एबा आरिमु । बेखौ फोसावनो थाखाय बान राजानि फिसाजो उषा आरो मुनिफ्रा सानग्रोदोमोन।
ख) रुसारि म ‘हिनि महन ब्रह्मवा बर’ मोसानाय जोनोम खुलिनि सोमोन्दै मा बुंदों?
फिन: रुसारि महिनि महन ब्रह्मवा बर’ मोसानाय जोनोम खुलिनि सोमोन्दे लिरदों- “बर नि मोसानाय, मेथाइ खननाया जोनोम मोनदों खेराइ सालियाव, बेनिफ्राय हाबासालियाव आरो मावखांदोनखां रंजानायाव।”
ग) जाराफाग्लाया सोरखौ नागिरदोंमोन आरो बियो सिमाङाव मा नुदोंमोन?
फिन: जाराफाग्लाया बिहामजो मंलिनि बिहावमोन। बिनो खेराइ जागायजेनगिरि एबा खेराइ खुजेनगिरिमोन ।
बिहामजो मंलिखौ नागिर नागिर फाग्लाबादि जालानाय जारा फाग्लाया खाम, सेरजा, सिफुं दामना खेराइनांगौ होननानै सिमाङाव नुदोंमोन।
घ) खेराय मोसानायनि लेङाइ खेराइफोरा मा मा?
फिन: मोन 18 गाहाय खेराइ मोसानायनि अनगायैबो आरो माखासे खेराइ मोसानाय दं जायफोरखौ बाथौ बाउनाय समाव समफोरखौ खाबु लानानै मोसानाय जायो । बे खेराइ मोसानायफोरखौनो लेङाइ खेराइ होननानै बुंनाय जायो बेफोर जाबाय लाइजाम बनाय, जारा फाग्ला, दौदिनि ओंखारनाय, खला गानाय, बोलि दाननाय बियसेना।
ङ) भारत नात्य मोसानायनि फावफोरनि गेजेरजों मा मा सानस्रिया बेरखाङो?
फिन: भारत नात्य मोसानायनि फावफोरनि गेजेरजों सोरजि, शान्ति, बायफ्लेनाय एबा दहंस, दावगानायनि गोहो, रेखा होनायनि सानखि, गाज्रि आखु गारनायनि आरो मुक्तिनि सानस्रिया बेरखाङो ।
च) कथाकली मोसानायाव सलखौ मानिफ्राय लानाय जायो आरो बेयाव बेसेबां मुद्रा दं?
फिन: कथाकली मोसानायाव सलखौ रामायण एबा महाभारतनिफ्राय लानाय जायो आरो बे मोसानायाव 600 निफ्राय 700 सो मुद्रा दं।
छ) मनिपुरीफोरा गुबैये मा आरो बिसोरो सोर सोरखौ सिबियो ?
फिन मनिपुरीफ्रा गुबैये बैष्णब बर ‘फोरनि बादिनो बिसोरबो नंपक निमाव आरो पानथैबि (शिब पार्बती) खौ सिबियो ।
ज) संमेथाइ माखौ बुङो?
फिन भारतारि सास्थोरनि बादिब्ला रोजाबनाय, मोसानाय आरो दामनाय बे मोनथामखौनो संमेथाइ बुंनाय जायो ।
झ) भारतारि मेथायाव थानाय मोनस्नि स्वरनिफ्राय खेराइनि देंखो दामनायाव मा मा बाहायनाय नुनो मोनो?
फिन: भारतारि मेथायाव थानाय मोनस्नि स्वरनिफ्राय खेराइनि देंखो दामनायाव गुबै सरज, शुद्ध रिसभ, शुद्ध मध्यम, पन्सम आरो शुद्ध धैवतखौ बाहायनाय जुनै मोनो। नाथाय तारा ग्रामाव गाखोनाय समाव गुरै निषादखौ माब्लाबा माब्लाबा बाहायनाय मोनो।
ञ) मा देंखो दामोला जिबौनि बिदैया गला जायो होननानै बर’फोरा फोथायो आरो बेखौ माब्ला दामो?
फिनः सथावलि देखो दामोब्ला जिबौनि बिदैया गला जायो होननाने बर ‘फोरा फोथायो आरो बेखो क्षेत्र दाननि जोबधा हरनि फुंसि फुंसि समाव गोदान बोसोरखौ बरायनो दामो मख जाथावदि बे देखोआ जेसेबां गोजानसिम खोनायो बै ओनसोलसिम जिबौनि बिदैया गला जाहेयो होनना बर फोरा फोथायो।
3.गाहायनि सोंलुफोरखौ फिन हो (मोनफ्रोमनिबो नम्बरा 3)
क) खेराय मोसानाया माखौ बुङो?
फिन: खेराइ मोसानाय होनब्ला जों आरज मोसानाय, बिथायारि मोसानाय बेखौनो फोरमायो । मोसानाय सोदोबा मोदोम+सानाय एबा साफेनाय= मोसानाय जानानै फैदों। लय, ताल जों मोदोमखौ साफ्रे सुफ्रे खालामनानै सोरजिगिरिखौ गोजोन होनायानो खेराइ मोसानाय।
ख) बर’फोरा दौदिनि मोसानायखौ माब्लानिफ्राय जागाय जेनो होननानै फोथायबोदों?
फिन: बिहामजो मंलीखौ नागिर नागिर फाग्ला जानाय जाराया खाम, सिकुं, सेरजा दामना खेराइनांगौ होननानै सिमा॑ नुदोंमोन बे लेखायैनो बियो अखाफोर अखाफोर दानसोरां हराव खाम, सिफुं सेरजा दामनानै खेराइनों लानायसै थामहिनबा खेराइ फुजा होनायसै खाम, जथा, सिफुं सेरजानि रिखांनायजों बिहामजो मंलीया दौदिनि जानानै मोसा फैनायसै। बेबादिनो बै साननिफ्रायनो खेरायाव दौदिनि मोसानाय जागायजेनो होननानै बर’फोरा फोथायबोदों।
ग) खेराय मोसानाय हाबाखौ बबेयाव आरो माबादियै जायो होनाय जायो?
फिन: बर’नि खेराइ मोसानाय हाबाखौ जाफुं होनाय जायो बाथौ गुदियाव एबा आरजसालियाव जाय थांखिजों खेराइनाय जायो बे थांखिजों दौरिया मोनथोर रायलाङो । बे मोनथोर रायनायाव गावनि मोनसे देंखोनि दाहार दं जायखौ मानगोनां गिरिन्द्र ब्रह्म मारिया बर’नि मार्गीय मेथाइ होननानै सिनाथि होदों।
घ) नात्य शास्त्रवाव मखनाय रोखोमब्रै दामग्रा आइजेफोरा मा मा?
फिन: नात्य शास्त्र आव मखनाय मोननै रोखोमनि दामग्रा आइजेंफोरा जादों-
क) आनद्ध एवा बिगुरजों थुमनाय खाम (ख) घन बाद्य धामहिनवा जथा (ग) सुषिर बाघ एबा बारजी सुनाय गुदुंबानि सिफुङाव गावबा गाव मोसानायनि थाखाय जुनिया जुनिया देंखोफोरखौ दामनानै होनाय जायो आरो (घ) तत बाद्य एबा सेरजानि बाहायनायाबो बर नि मोसानायाव दं।
ङ) स्रीहस्त मुक्तावलियाव ‘हस्त’ आ बेसेबां रोखोमनि दं आरो मा मा लिर।
फिन: स्त्रीहस्त मुक्तावलियाव” हस्त” आ मोनथाम रोखोमनि दं। बेफोर जाबाय-
(1) असंयुक्त एबा फारसे आखाइजों दिन्थिनाय (2) नृत्य हस्त आरो (3) संयुक्त एबा फारने आखाइनि मददजों फाव दिन्थिनाय।
च) ताण्डब आरो लास्य मोसानाया माखौ बुङो ? खेराइ मोसानाया मा सिरिनि मोसानाय?
फिन : मोसानायनि महरखौ बिजिरनानै तान्दब आरो लास्य मोननै बाहागो आव बोखावफिननाय जादों नायथाव थाव, दुध दावथाइ खबामगोनां मोसानायखौ तान्दब आरो गोहैलो बिदाम दावथाइ खबामगोनां समायना मोसानायखौ लास्य बुंनाय जायो।
खेराइ मौसानायावबो तान्दब सिरिनि मोसानाय दं जैरै- दाहाल सिबनाय, गराइ दाब्रायनाय, मोसा मुफुर गेलेनाथ बेफोर तान्दब मोसानायनि आखु गोनां नाथाय खेराइनि मायनाव बरायनाय मोसानाया आबुङे लास्य मोसानाय।
छ) भारत नाव्यमा बेसेबां बाहागोनि आरो मा मा?
फिन भारत नात्यमा मोनथाम बाहागो दं। बेफोर जाबाय-
(1) नात्य- फावथिना खालामनाय।
(2) नृत्य सानथौ बिदाम दावथाइ खबामगोना मोसानाय आरो
(3) नृत्य सानखौ आरो बिदै बहरा मोसानाय।
ज) मनिपुरीफोरनि मोनसे मखजाथाव मोसानाया मा आरो बेयाव बेसेबां खलब दं लिर।
फिनः रासलिलाया मनिपुरीफोरनि मोनसे मख’जाथाव मोसानाय जयसिंह महाराजनि समनिफ्रायनो मनिपुराव मोनथाम रोखोमनि रासलिला मोसानाया जागायजेनो बेफोर जाबाय (1) बसन्त रास (बेसाग जेठ दानाव) (2) कुनज रास (आधन दानाव) आरो (3) महारास (माघ दानाव) खालामो। बे रासलिलानि मोनद’ खलब दे वेफोर जादों (1) कृष्णनि अधिसार (2) राधानि अधिसार (3) रास (4) भंगी (कृष्णखी रासाव लोगो जानो खावलायनाय) (5) मिलन (राधा कृष्ण सानेजों गोरोबना मोसानाय आरो (6) प्रार्थना (गप्पी आरो राधानि कृष्णखी अराय मोननो आरज।)
झ) कथक मोसानायनि मा मा थाखोफोरा खेराय मोसानायनि खान्थिजों गोरोबो?
फिन: कथक मोसानायनि (1) आन्दाज एबा गसंनायनि फाव (2) आमद (जागायजेननाय बिदाम) (3) थात एबा मिकाष (रोखोमसेनि गसंनाय महर) (4) गत ( फिसा फिसा जाथाइ दिन्थिनाय, जेरे- कृष्णनि सिफुं, फिसफारि मारिनाथ) (5) गत भाव (माबा मोनसे सानत्रि आरो फावजों फोरमायनाय) (6) बाल परम (खुगाज बलफोरखौ बुंलांना आर्थिजों ताल लाखिनाय) बेफोर गासैबो थाखोफोरा खेराइ मोसानाय खान्थिजों थि गोरोबो।
ञ) सनावलि देंखो दामोब्ला मा मा जायो होननानै बर’फोरा फोथायो?
फिनः सावलि देंखो दामोब्ला जिबौनि बिदैया गला जायो होननानै बर’फोरा फोथायो आरो बेखौ सैत्र दाननि जोबथा हरनि फुंसि फुंसि समाव गोदान बोसोरखौ बरायनो दामो मख’जाथावदि बे देंखोआ जेसेबां गोजानसिम खोनाहैयो बै ओनसोलसिम जिबौनि बिदैया गला जाहैयो होनना बर’फोरा फोथायो।
4.गाहायनि सोंनायफोरनि फिन हो (मोनफ्रोमनिवो नम्बरा 4)
क) बर ‘फोरा खेरायखौ बोसोरनि बबे बबे समाव आरो मा मा थांखि लानानै खुङो फोरमायनानै लिर।
फिन: आरजनि खुंथाइ एबा खेराइखौ बर’फ्रा बोसोरनि गुबुन गुबुन समाव गुबुन गुबुन थांखि लानानै गुबुन गुबुन मुङै खुङो ।जेरै-
(1) संसारनि खेराइ: गोदान बोसोरखौ बरायनो आरो लोगोसे मानसि दुमसि, मिथिंगानि गासैनिबो मोजां हास्थायनानै बैसाग दाननि सेथि सान एबा हाबथायाव संसारनि खेराइ खुंनाय जायो।
(2) उमराव एबा आमथि खेराइ बे खेराइखौ आसार दानाव बोथोरनि आबाद फिथाइ सामथाइ आरो सुबुंनि मोजांखौ हास्थायनानै खुंनाय जायो।
(3) दर्शन खेराइ एबा मायनाव खेराइ बे खेराइखौ काति दाननि सेथि सानखालि माय-मायरं, फिथाइ सामथाइ, रां-रुफाजों बुहुमा उसिफबथों हास्थायनानै खुंनाय जायो।
(4) फालो खेराइ एबा बाथौ खेराइ बे खेराइखौ मागो दाननि अखाफोर गावदां हरखालि खुङो । सोरजिगिरि बाथौ बोराइनि खाथियाव सुबुं हारि जिब-जुनाद, बिफां-लाइफा गासैनिबो मोजांनि थाखाय आरो मानसि दुमसि, जिब-जुनाद, बिफां-लाइफांनि खैफोद-आफोद, बेराम आजारखौ जोबस्रांहोनो थामहिनबा दुलाराय बहुमनि मोजांनि थाखाय आरज गाबनानै खेराइखौ खुनाय जायो।
(5) न’नि खेराइ: नखरनि खैफोद आफोद, बेराम आजार जोबस्रांहोनो एबा नखरनि मोजां मिजिंथिनानै खुंनाय खेराइखौ ननि खेराइ बुंनाय जायो ।
ख) खेराय मोसानायनि गुबुन गुबुन बिजिरथिफोरा मा मा?
फिन: गासै खेराइ मोसानायफोरनिनो मोनफा मोनफा गोथौ आरो मोजां ओंथि दं बे मोसानायफोरनि गुबुन गुबुन बिजिरथिफोरा जादों- (1) दौदिनि अनस्रानाय मोसानाय सारि जेननाथ, जिउ मोननाय (2) लाइजाम बनाय मोसानाय अबलाउरिखौ गोसो मोदोम जिउ होसारनानै बाउनाय, (3) बाथौ थारनायजों गोसोखौ साननाय हनायजों गोसोखो गोथार खालामना लानाय (4) खेराइ गुरुं मोसानायज दसे समनि थांखिजों नांगौ समाव अबंलावरिखौ खुलुमनाय (5) खेराइ गोलाउ मोसानायजों अबलावरिखौ खुलुमनाय, जनानै बिनि सायाव सोनारना थानाय (6) दाउ थे लोंनाय मोसानायजों संसाराव गोसो हमथानानै सोलिनाय, ( 7 ) गान्दौला बोननाय मोसानायजों गोहो हगाराजासे उन-सिंगा साननानै सोलिनाय (8) दाहाल- थुंग्रि सिबनाय मोसानायजों इनाय सुथुरखौ होथेनाय (9) थुंग्रि गानाय मोसानायजों निस्थार, गाव गोथारब्ला गासैबो मोजां (10) सा गोलाउ मोसानायजों गोसोखौ हगारसाराजासे गोसोखौ हेंग्रा एबा हमथाना सोलिनाय (11) नाव जावनाय मोसानायजों मोजां नखर बेंनानै संसार लैथो बारनाय (12) गराइ दाब्रायनायजों फैलाव संसाराव रोजोबथाव जायगा नागिरना लाना रायजो जानाय (13) बाथौ गिदिंनायजों बैसोआ लासै लासै रुंलांनाय (14) रायदों सिबनायजों अबलावारिखौ गोरलैयै मोनदांनो हायै (15) अर सालाइ जानाय मोसानायजों गावनि अहं गोसो आरो रागाखौ हमथानाय (16) खेजोमा फनाय मोसानायजों नों दानागार आंबो दानागार खौसेयै रायजो जानाय (17) मायनाव बरायनाय मोसानायजों जायै लोङै थांनानै थानायनि लाहार फाहार (18) सालि मोसानायजों गियान आरजिनाय आरो थार गियान बिलायनाय (19) आग्रा मोसानायजों सोरजिनि थुलुंगा (20) खामाव बारखोनाय मोसानाया गावनि हारिमुनि फारसे मान दिन्थिनानै जो-जोला गावजों गाव सोनारनानै रायजो जानाय (21) बादालि बिरनाय मोसानाया गथ- गथाइ ग्रोम ग्रोम आवग्रिना लानानै रुजु रुमु संसार थावरिनाय (22) नेवलाइ गेलेनाय मोसानायजों हौवा हिनजाव सोरजिनि थाखिजों गोरोबलायनाय (23) मैसो गेलेनाय मोसानायजों संसाराव नाख्रेबलायबाय थानायनि इसादि (24) मोसा मुफुर गेलेनाय मोसानाया संसाराव अहं, अख्रा आखु गोनांफोरखौ सिनायनानै लानायनि इसादि (25) जाराफाला मोसानायजों अनलायनानै मोजां नखर बेंना जानाय (26) गोथै मानखांनाय मोसानायजों सि (जिउमा) नि जोरथाइ आरो जिउनि थैलाय उजिलाय जाबाय थानायनि गियान थौफ्लेयारि गुबै बाथ्राफोरखौ फोरमायो । खेराइ मोसानायनि बे गियानथोफ्लेयारि बिजिरथिफ्रा गुबुन भारतारि मार्ग मोसानायनि बिजिरथिनिफ्राय एसे जुदा।
ग) गुबै खेराय मोसानाया मा मा लिर।
फिन: खेराइ मोसानाय होनब्ला जों बर’ माहारिनि बाथौ धोरोमारि सिबिखान्थिजों सिं बिखं सोमोन्दो गोनां सिरिसे आरज मोसानायखौ फोरमायो । बाथौ बोरायखौ बाउनाय समाव सोरजिगिरि बाथौ बोरायनि लोगोसे आरो सा 18 मोदायखौ खेराइनाय जायो बे सा 18 मोदायखौ सिबिनाय समाव मोनफा मोनफा बिथाइ मोसानाय एबा खेराइ मोसानाय जायो बाथौ बाउनाय समाव खेराइ मोसानायफोरखौ नागारथावा बेनिखायनो बे मोन 18 खेराइखौ गुबै एबा गाहाय खेराइ होननानै बुंनाय जायो।
गुबै खेराइ मोसानायफोरा जादों-
- दाहाल सिबनाय (आइलों मोदाय)
- सा गोलाउ (खाजि मोदाय
- खेजोमा फनाय (अब्ला खुंगुर)
- सलि दरङाव आग्रा (आग्रा मोदाय)
- दाहाल थुंग्रि सिबनाय (राज खुंगुर)
- खामाव बारखोनाय (राजखान्द्रा)
- बादालि बिरनाय (सानजानि आलि बुरा)
- मैसो गेलेनाय (दिबावलिया)
- बाथौ गिदिंनाय (आइ बिमा)
- नाव भासायनाय (मोनासू)
- मुफुर गेलेनाय (बुरलि बुरै)
- मायनाव बरायनाय (जोनोम बिमा)
- मोसानाय गेलेनाय (बा राजा)
- गराइ दाब्रायनाय (बेसुमोथि)
- गान्दौला बोननाय ( खेला)
- नाव जावनाय (रोनसोन्द्रि)
- थुंग्रि गानाय (भान्दारि)
- दाव थै लोंनाय (खामायखा)।
घ) भारतारि सास्थोरारि मोसानायाव मा मा रोखोमनि मुद्रानि बाथ्रा मोननाय जायो लिर।
फिन: भारतारि सास्थोरारि मोसानायाव 8 रोखोमनि थि नोजोर, 8 रोखोमनि बिदैखौ दिन्थिनाय नोजोर 20 रोखोमनि मेगननि नायथिं नायदाव नोजोर, 8 रोखोमनि नायनाय 13 रोखोमनि खर सोमावनाय 9 रोखोमनि गोदोनानि फाव, 7 रोखोमनि मेगननि फाव, 5 रोखोमनि आथिंनि आगान, 4 रोखोमनि करन एबा आसिनि फाव आरो नात्य शास्त्रवाव मोन 24, अभिनय-दर्पनाव मोन 33, हस्त लक्षन दिपिकायाव मोन 24 स्त्री हस्त मुक्तावलीयाव मोन 30 रोखोमनि मुद्रानि बाथ्रा मोननाय जायो।
ङ) खेराय मोसानायखौ माबादि संरैखा खालामनांगौ होननानै रायथाइगिरिया बुंदों रायथाइनि हेफाजाबाव फोरमायना लिर।
फिन: खेराया मोनसे रंजाथायारि फोरबो खेराइ मोसानाया गोरललै, गुरै नाथाय गोथौ सानथौ गोनां मोनसे सास्थोरारि मोसानाय जानायाव जा जा गुण आरो आखल नांगौ बेफोर गुण आरो आखलफोरा खेराइ मोसानायाव दं। गुबैये खेराइ मोसानायबादि गुणा बांसिन आरो मोजाङै सायखना सुखांना लायोब्ला बर’ संमेथायाबो भारतारि सास्थोरारि एबा मार्ग संमेथायाव लासै लासै हाबनो खाबु मोननो हागोन। बेखौ मोगथाङाव थारै जाहोनोब्ला दा बे मोसानायफोरखौ बुरखां फोसाबखां, दाफिन दासि स्राय स्राय खालामना आंगो आखलजों मुद्रा, बिदाम फोरनि मोजां बिजिरथि, सिनायथि होना सास्थोरारि महर होनो नाजानांगौ जाना फैदों नाजानाया जेबो आसु-सु मोननाय गैयाजायै मददनि आखाइ फोलावनो नांगोन आरो गोसो गुदं आंगो हारिमु सिबिसुला सानैसो मानसिया बेनि मुङै जिउवै- माहामै खामानि मावनो नांगोन। अब्लासो बर’नि खेराइ मोसानाय बे समायना हारिमुखो रैखा खालामनो हागोन।
5. गाहायनि सोंनायफोरनि फिननायखौ गुवारै हो (मोनफ्रोमनिवो नम्बरा 5
क) भारतारि सास्थोरारि राग-रागिनिफोरनि मुहिनि गुन आरो खेराय मोसानायाव दामनाय मोदायारि गुननि सोमोन्दै दिन्थि होनानै लिर।
फिन : भारतारि सास्थोरारि राग-रागिनिफोराव मुहिनि गुन दं होननानै फोथायो। जेरै दीपक रागजों अर जोंहोनो, मेघमल्लार रागजों अखा हाहोनो, बसन्त रागजों गोरान दालायाव बिबार बारहोनो हाथो होननानै फोथायो।
खेराइ मोसानाय दामनाय देंखोफोरनिबो मोदायारि गुन दं सैत्र दाननि जोबथा हरनि फुंसि फुंसि समाव गोदान बोसोरखौ बरायनो दामनाय सम्रावलि देंखोआ जेसेबां गोजानसिम खोनाहैयो बे ओनसोलसिम जिबौनि बिदैया गला जाहैयो होननानै फोथायो । बेनि अनगायैबो अखा हायै खराननि समाव सिबियारि आरो दामग्रा देग्राफोरा ओंखाम रसा थानानै गोथार गोसोजों आग्रा मोदायखौ बावनानै उनखा लुबैनानै बे देंखोखो दामब्ला अखा हायो होनना फोथायो । बिदिनो गोथार आरो मुहिनि गुनगोनां आरो गुबुन मोनसेया जादों थुग्रि गानाय मोसानायनि देंखो। बेनिफ्रायनो भारतारि सास्थोरारि राग-रागिनि फोराव मुहिनि गोनां गुन थानाय बादिनो खेराइ मोसानाय दामनाय देनायनि देंखोआवबो जों मुहिनि गोनां गुण थानायखौ नुनो मोनो।
ख) लेङाइ खेराय माखौ बुङो? दिन्थि होनानै लिर।
फिन : मोन 18 गाहाय खेराइ मोसानायनि अनगायैबो आरो माखासे खेराइ मोसानाय दं जायफोरखौ बाथौ बाउनाय समाव समफोरखौ खाबु लानानै मोसानाय जायो । बे खेराइ मोसानायफोरखौनो लेङाइ खेराइ होननानै बुंनाय
जायो । बेफोर जाबाय लाइजाम बनाय, जारा फाग्ला, दौदिनि ओंखारनाय, खला गानाय, बोलि दाननाय बायसेथ्रा
बेफोर लेङाइ खेराइ मोसानायफोरनि गोथौ ओंथि एबा मोजा ओंथिफोरनि बिजिरथिखौ एरैबादि मोनो- (1) दौदिनि अनस्रानाय मोसानाय सारि जेननाय, जिउ मोन्नाय (2) लाइजाम बनाय मोसानाय अबंलावरिखौ गोसो मोदोम जिउ होसारनानै बाउनाय (3) जाराफाग्ला मोसानायजों अनलायनानै मोजां नखर बेंना जानाय।
ग) गुदि खोथाजों सोमोन्दो लाखिनानै बेखेवना लिर।
i) भारतारि गुबुन गुबुन……आरज सालियाव।
फिन: गोजौआव होनाय बाथ्राखौ जोंनो फरायनो होनाय बिजाब ‘सुजुनाय बिजाब नि धिरेश्वर बर’ लिरनाय खेराइ मोसानायाव फावथिना नायबजिरनाय मुंनि रायथाइनिफ्राय देखांना होनाय जादों।
बेवहाय रायथाइगिरिया बर’नि खेराइ मोसानायखौ बाथौ गुदियाव एबा आरजसालियाव जाफुं होनाय जायो होनना फोरमायदों।
भारतारि गुबुन गुबुन आरज मोसानायनि सिप्ला मन्दिर सिं जानाय बादि बर ‘नि खेराइ मोसानाय हाबाखौबो जाहोनाय जायो बाथौ गुदियाव एबा आरजसालियाव जाय थांखिजों खेराइनाय जायो बे थांखिजों दौरिया मोन्थोर रायलाङो बे मोनथोर रायनायनि गावनि मोनसे देंखोनि दाहार दं जायखौ मानगोनां गिरिन्द्र ब्रह्म दैमारीया बर’नि मार्गीय मेथाइ होननानै सिनायथि होदों आथिखालाव खेराइनाय हाबाखौ आरजजोंल जाफुंहोनाय जायो । बेनि थाखाय बे गोधार खेराइ सिरिनि मोसानायखौ फोथांफिननो जों खेराइनाय एबा सिबिनायजों सरजाब फिननांगोन। नङाब्ला आलादायै मनिपुरी, अइसि भारत नात्यमनि राहाजों मोसानायनि मोनसे महर (शैली) होना हमथाना लाखिनांगौ । बर’ मोसानायफोरखौ फोथांनो थांनायाव आलादायै गंसे सोलोंसालि गायसननाय स्रायै बिजिरनाय मोनसे थि महर होना फोरोंनायनि राहा खालामथारनांग
ii) भारतारि मोसानायनि बाथ्रा………. सिबनि बाथ्रा फैयो।
फिन: गोजौनि बाथ्रा सिरिखौ धिरेश्वर बर’ नार्जीया लिरनाय ‘खेराइ मोसानायाव फावथिना नायबिजिरनाय’ मुंनि रायथाइनिफ्राय दैखांना होनाय जादों।
रायथाइगिरिया बेवहाय भारतारि मोसानायनि बाथ्रा बुंनांगौब्ला शिबनि बाथाखौ सिगांग्रो गोसोआव फैग्रोयो होनना फोरमायदों।
शिब आरो पार्बतीयानो मोसानायनि जोनोमगिरि।बेनिखायनों भारतारि मोसानायनि बाथ्रा बुंनांगौब्ला नटराज शिबनि बाथ्राया फैयो होनना फोरमायदों। तन्दु बादि मुनिफ्रा शिबनि खाथियाव थांनानै मोसानो सोलोंनायोन। बान राजानि फिसाजो उरखा एबा उषा आरो बिलोगो सैथि सिख्लाखौ एबा चित्रलेखाखौ पार्बतीया मोसानो फोरोंनायमोन । बे चित्रलेखायानो द्वारकायाव मोसानायनि हारिमुखौ सिगां जागायजेनदोंमोन। बबेखानि बे मोसानाय आरिमुखौ बान राजानि फिसाजो उषा आरो मुनिफ्रानो शिब आरो पार्बतीनिफ्राय सोलोंना मुलुगाव गिबि गिबि फोसावो होनना फोरमायदों।
iii) मोसानायनि महरखौ बिजिरनानै……बोखावफिननो हायो।
फिन: गोजौवाव होनाय बाथ्रा सिरिखौ धिरेश्वर बर’ नार्जीया लिरनाय ‘खेराइ मोसानायाव फावथिना नायबिजिरनाय मुंनि रायथाइनिफ्राय दैखांना होनाय जादों।
बेवहाय लिरगिरिया मोसानायनि महरखौ बिजिरनानै तान्दब आरो लास्य मोननै बाहागोआव बोखावफिननो हायो होनना फोरमायदों।
नायथाव थाव, दुथां दावथाइ खबाम गोनां मोसानायखौ तान्दब आरो गोहैलो बिदा, दावथाइ खबाम गोनां समायना मोसानायखौ लास्य बुंनाय जायो । कथाकली मोसानाया तान्दब गुबै मोसानाय । बेयो बीर आरो रुद्र बिदैजों आबुं।
बेनि अनगायैबो खेराइ मोसानायावबो तान्दब सिरिनि मोसानाय दं।दाहाल सिबनाय, गराइ दाब्रायनाय, मोसा-मुफुर गेलेनाय बेफोर तान्दब मोसानायनि आगोनां । नाथाय मनिपुरी, कथक, अडिसि मोसानायाव लास्यनि गोहोमा एसे बारा। अदेबानि खेराइनि मायनाव बरायनाय मोसानाया
आबु लास्य मोसानाय होननानै बेफोर बादि गासैबो थाखोनि मोसानायखौ बिजिरनानै लिरगिरिया तान्दब आरो लास्य मोननै बाहागोआव बोखावनाय जादों होनना फोरमायदों।



